Even niet direct tegengas geven op losse onderdelen van onderstaand stuk maar helemaal doorlezen en als 1 geheel beschouwen, het is namelijk 1 reactie waarin ik probeer te onderzoeken waar het bij jou fout gaat.
KW schreef:Ik weet hoe dat werkt

en heb 200% zeker die knop niet tussen het scherpstellen en richten losgelaten. Als die niet goed scherpgesteld heeft ligt dat toch echt aan de camera (of lens). Echt noemenswaardig verschil vind ik het trouwens niet. Precies iets dat ik nu deze dagen dus aan het uitzoeken ben, en als er iets niet juist is gaat het ding gelijk terug naar de winkel. Heb met die 16-85 in groothoek/uitgezoomed al vaak genoeg meegemaakt datie vindt dat het scherp is (dat rondje dat dan verschijnt, met lens in AF-stand ook vereiste omdatie anders uberhaupt geen foto maakt), terwijl het dat toch echt niet bleek te zijn. Deze foto is daar een perfect voorbeeld van. Scherpgesteld op die witte platen onderaan de toren, genoeg contrast leek me zo. Meerdere foto's allemaal hetzelfde probleem.

De camera-AF vond dit dus scherp. Nou jeej

Bovenstaand plaatje is niet maatgevend voor de kwaliteit van de AF. De bushokjes zijn bij vol daglicht genomen en verkeerd qua scherpte, terwijl dit plaatje duidelijk tegen het vallen van de avond gemaakt is. De AF module van de D3100 is minder geavanceerd dan die in bijvoorbeeld de D7000 of de D300S. In praktijk betekent het dat ie meer moeite heeft met donkere omstandigheden en weinig contrast. Maar het feit dat dit plaatje niet scherp is kan meerdere oorzaken hebben. Ik kan geen exif info vinden, maar het lijkt al knap donker te worden op het plaatje en dan verg je dus het uiterste van een AF systeem. Daarbij komt dat wellicht de sluitertijd hier ook meespeelt; net ietsjepietsje bewegingsonscherpte bijvoorbeeld door een lange sluitertijd en schieten uit de hand = er net naast zitten. Bovendien vermoed ik dat hier gewerkt is met volle opening en dan haal je nooit het maximale uit je camera en lens. Op volle opening blijven de prestaties altijd achter en de scherptediepte is minimaal.
Ter info, dit is een vergelijkbaar plaatje:

Hier heb ik ook handmatig moeten scherpstellen omdat de AF er teveel moeite mee had. Was een Canon EOS 10D, maar idee is hetzelfde. Deze is echter vanaf statief gemaakt met f/8 en 1/125 sec. Origineel is dan ook gewoon scherp (althans, voor de resolutie van die tijd = 6 megapixels in 2004)
Bij de bushokjes ligt de scherpte gewoon op de verkeerde plaats en dat is niet noodzakelijk het gevolg van de camera. Zeker bij de flatfoto is het verschil tussen het scherpgestelde punt (op de flat) en het punt waarop je scherpgesteld zou hebben (bushokje) zodanig groot qua afstand (tientallen meters) dat de camera dat echt niet zelf corrigeert. TENZIJ je de boel op Auto-AF hebt staan, dan bepaalt de camera namelijk zelf of ie S of C-AF moet toepassen vlak voor je de plaat maakt en kan er een verschil optreden. In de Exif zie je dan waarschijnlijk alleen waarvoor ie uiteindeljk gekozen heeft. Het bewegen van de camera (dus bijv. links scherpstellen en dan de compositie naar rechts veranderen waarbij de camera beweegt) zorgt er dan voor dat de camera denkt: "Hé, de boel beweegt, ik moet opnieuw scherpstellen". Diverse Canon camera's hadden deze eigenschap vroeger (jaar of 15 geleden) ook; zelf bepalen of er beweging is en dan kiezen voor S of C. Bij de D3100 kan je dat echter uitzetten en kiezen voor S, C of A. Als je de camera niet geheel aan eigen inzicht hebt aangepast vermoed ik dat ie op A-AF staat aangezien de handleiding daarmee begint. (zie ongeveer blz 35 handleiding). Ga dus svp eens precies controleren hoe je camera-instellingen nu eigenlijk staan.
Dan nog een algemene overweging mijnerzijds, los van bovenstaande reactie en niet bedoeld als kritiek:
Ik vermoed zo langzamerhand dat je denkt dat een dslr-instapcamera hetzelfde is als een compact, maar dan met wisseloptiek en een grotere sensor. "Ding moet gewoon goede foto's maken als je richt en schiet". Dat is niet zo. "Instap" wil zeggen dat het een basiscamera van een dslr lijn is, niet dat het een camera is die een compact vervangt. Een (instap) dslr is een camera waar je als fotograaf (term 'je' als 'men' gebruikt, niet persoonlijk op jou doelend) waanzinnige kwaliteit uit kunt halen als je weet hoe je er mee moet omgaan. Dan moet je echter wel leren hoe dat moet. Gebruik je 'm als een compact, dan komt die kwaliteit er uit, meer niet. Verdiep je je in de werking van het ding en in de elementaire samenhang van sluitertijd, diafragma en scherpsteling, dan kan je er veel meer uithalen. Kijk maar eens op de Zoom.nl website in de galerie. Daar zit heel veel werk tussen dat met redelijk simpele dslr's of compacten gemaakt is, maar waar de fotograaf precies wist hoe ie de camera moest gebruiken.
Helaas is het zo dat tegenwoordig veel mensen een dslr kopen "omdat die beter is" zonder te besseffen dat ze dan wel ook de kennis moeten hebben om die "betere camera" te kunnen gebruiken. Anders zijn ze meer gebaat bij een goede compactcamera die het denken vóór jou doet. Een goede verkoper kan je dat advies geven, maar doordat er steeds meer online gekocht wordt, is dat advies verdwenen en kopen veel mensen tegenwoordig een dslr omdat ze zien dat anderen er zulke mooie plaatjes mee maken.
Uiteraard komt daar ook een deel marketing om de hoek kijken want de hh fabrkanten bezigen termen als "professionele resultaten" etc. maar die willen alleen maar camera's verkopen. Ze bouwen geen fotocursus, dat moet je zelf doen als consument.