Bericht
door RVV » 30 aug 2009, 23:01
Het is eenzaam en riskant, daar op zee
Laura Dekker moet rekenen op chronisch slaaptekort; één misstap kan fataal zijn
Gepubliceerd: 26 augustus 2009 13:39 | Gewijzigd: 26 augustus 2009 14:07
Laura Dekker (13) wil de jongste zeiler ooit worden die alleen de wereld rond zeilt. Is het mogelijk verbreken van een record zoveel waard, vraagt solozeiler Lucas Schröder.
Door Lucas Schröder
Discussie - Moet de rechter voorkomen dat de 13-jarige Laura alleen de wereld rond gaat zeilen?
Is het verantwoord van de 13-jarige Laura Dekker om een poging te wagen de jongste zeilster ooit te worden die alleen rond de wereld zeilt? Het lijkt het gesprek van de dag te zijn, en de meningen zijn net zo talrijk als de mensen die ze verkondigen. Hoewel ik als offshore-wedstrijdzeiler meevoel met haar ambitie, heb ik zo mijn bedenkingen.
Natuurlijk zijn records er om gebroken te worden. Die ambitie drijft mens en techniek naar de top, ook op zeilgebied. De Bretonse zeiler Francis Joyon zeilde in 2008 zijn 30 meter lange trimaran in minder dan 60 dagen solo non-stop rond de wereld. Hij is een van mijn helden.
En nu is er Laura. Wat een ambitie! Maar ik ken de uitdagingen en gevaren van solozeilen uit ervaring. En dan heb ik het niet alleen over hevige stormen of het gevaar van de scheepvaart, maar over de uitdaging die je met jezelf aangaat.
Laura moet haar zeilboot over de golven, door stormen en langs de scheepvaart veilig rond de wereld loodsen. Dat vergt mentaal en fysiek een enorme inspanning.
De eenzaamheid is al een uitdaging op zich. Het is bijna onvoorstelbaar voor de meeste mensen hoe het is om dagen achtereen geen ander mens te zien. Die eenzaamheid versterkt je zintuigen en gevoelens in goede, maar zeker ook in slechte tijden. Acute problemen, heimwee, zeeziekte en natuurlijk de eenzaamheid zelf moet je de baas blijven. Want de boot moet blijven zeilen.
Naast de mentale uitdaging is er de fysieke uitdaging van uitputting en slaapgebrek. Zoals in de discussie rond Laura al eerder is opgemerkt: als solozeiler kun je er geen normaal wachtschema op na houden. Om de vrachtschepen op een veilige afstand te houden moet je constant opletten en ben je veroordeeld tot hazenslaapjes van 20 tot 40 minuten per keer. Je ontkomt dus niet aan een chronisch slaaptekort. En dat wreekt zich fysiek en mentaal.
Chronisch slaapgebrek kan je de motoriek en het inschattingsvermogen verlenen van iemand die dronken is.Chronisch slaapgebrek kan je de motoriek en het inschattingsvermogen verlenen van iemand die dronken is. Slaapgebrek kan zelfs leiden tot hevige visuele hallucinaties. Zo begon ik tijdens een trans-Atlantische solozeilrace in 2007 te denken dat er mensen bij mij over het dek liepen. Naast mij zag ik een schip varen dat er helemaal niet was.
Onder invloed van de vermoeidheid wordt het ook steeds moeilijker je over de boot te bewegen. En een – voor een getrainde zeezeiler – simpele weersvoorspelling kan ineens een onoplosbare puzzel worden. ‘s Nachts kun je zomaar ineens een groot vrachtschip over het hoofd zien waardoor je te laat bent om uit te wijken. En een navigatiefout is zo gemaakt, soms met grote gevolgen. Zelfs mijn Bretonse held Joyon voer met zijn trimaran op de rotsen van de Franse kust, simpelweg omdat hij vanwege uitputting door zijn wekker sliep. De rotsen vernietigden zijn boot. Hoe Joyon het ongeluk overleefde, mag een raadsel heten.
Problemen met de boot of jezelf horen erbij, net als moeilijkheden die ontstaan in omstandigheden als zwaar weer en heftige zeeën. Zo is het uitvallen van navigatie-, radar- en communicatieapparatuur door accuproblemen op zee eerder regel dan uitzondering. Ook al ben je uitgeput, je moet toch in staat zijn om de belangrijkste systemen weer in de lucht te krijgen. Of je moet een plan B kunnen bedenken om veilig aan land te komen. Het wisselen van een kapot zeil wordt tijdens een zware storm ineens een enorme fysieke inspanning die je volledig uitput.
En als je moe bent is een fout snel gemaakt. Zelfs al zit je met een veiligheidslijn aan de boot vast, één misstap is genoeg om jezelf ernstig te verwonden, of nog erger, van boord te vallen, achter de boot aan gesleurd te worden en te verdrinken. Ervaring en training zijn juist op moeilijke momenten van levensbelang. Eén misstap is genoeg om jezelf ernstig te verwonden.
Ook in noodsituaties bepaalt training voor een groot deel of je ergens zonder kleerscheuren uitkomt. Na onderzoek naar de door storm geteisterde Fastnet Race van 1979, waarbij vijftien ervaren zeilers verdronken, bleek dat er veel slachtoffers zijn gevallen door gebrek aan overlevingskennis en training. Men wist niet hoe het veiligheidsmateriaal moest worden gebruikt en wat de juiste procedures waren om hulp in te roepen.
Laatst las ik het boek Into thin air van Jon Krakauer, een ooggetuigeverslag van een expeditie in 1996 naar de top van de Mount Everest, waarbij acht mensen omkwamen. Het is een klassiek voorbeeld van hoe een combinatie van een slechte voorbereiding, onervarenheid, zelfoverschatting, prestatiedruk, fysieke uitputting en noodweer meerdere klimmers fataal werd.
Volgens mij zijn dat precies de gevaren die schuilen in een solozeilrace of recordpoging en waarvoor je moet waken.
Geldt dit voor Laura en haar recordpoging? Dat weet ik niet. Maar ik vraag me wel af waarom zij en haar vader het risico willen nemen. Is het mogelijk verbreken van een record zoveel waard? Laura heeft nog genoeg jaren voor zich om zich rustig voor te bereiden op een heel mooie zeiltocht alleen rond de wereld. En dat zal een ongelofelijke ervaring blijven, met of zonder record.
Lucas Schröder (34) is solozeiler. In 2007 finishte hij als snelste Nederlander ooit in de Transat 650, een nonstop-solozeilrace van Frankrijk naar Brazilië. Hij begon op zijn 30ste met het deelnemen aan solozeilracen op de oceaan.
:
