Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Wil je even gezellig kletsen of dat ene grappige (auto)filmpje delen? Dat kan hier.
Plaats reactie
Tom
Berichten: 21696
Lid geworden op: 01 feb 2006, 17:35

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Tom » 21 dec 2018, 12:07

Kapitalisme en blijven groeien zit in ons systeem en heeft z'n keerzijdes, maar de alternatieven hebben dat ook. Die problemen zijn ook op te lossen, dat hebben we de afgelopen vijftig jaar ook gedaan. Soms door de politiek te laten ingrijpen, daar zijn ze voor.

Helaas doet de politiek hetzelfde als kapitalisme, en dat is een groeiende overheid. Er zijn weinig politici die graag een kleinere overheid willen, terwijl dat in mijn ogen best zou kunnen. Dat is ook de reden dat we in zo'n EU zitten, heel interessant dat Brussel en ze lossen er zeker bepaalde dingen in op, maar er komen weer tien problemen voor terug die (met nog meer ambtenaren) opgelost moeten worden. Het grote voordeel van de EU zie ik ook niet als ik het vergelijk met enkele kleinere opzichzelfstaande landen in het westen, het is meer de natte droom van de politiek. Die droom zal vast ooit een keer uitkomen, maar dan moet er nog veel geld naar Brussel, het zuiden, immigranten etc.

Gaat het zich ooit terugbetalen? I doubt it. Ik denk dat het de Britten de komende jaren zeker een hoop geld gaat kosten, maar dat ze op de lange termijn beter uit zijn. En een eigen grens en eigen valuta was dertig jaar terug natuurlijk klote, want je moest papieren geld omwisselen, anno 2018 met giraal geld en goede IT lijkt het mij niet zo'n probleem meer om in het buitenland zaken te doen.

Robin
Berichten: 51203
Lid geworden op: 01 feb 2006, 15:51
Locatie: Juinen

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Robin » 21 dec 2018, 14:24

Goed verhaal Tom. Eensch.

Gebruikersavatar
romo
Berichten: 26919
Lid geworden op: 04 jun 2006, 17:43
Locatie: Create a problem Incite a reaction Propose a solution The /// M-pire strikes back

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door romo » 23 dec 2018, 13:19

Prachtige opinie;

OPINIE OP ZONDAG WILLEM MELCHING

Opinie op Zondag: Politici kunnen crisis alleen nog afwenden door zich weer om de burger te bekommeren
Prikkelende opinies op een dag dat u er tijd voor heeft: de Volkskrant presenteert elke zondag een bijdrage van een vaste club auteurs. Vandaag historicus Willem Melching.

Willem Melching23 december 2018, 10:00

Een demonstrant in een geel hesje zwaait met een Franse vlag tijdens protesten tegen de stijgende brandstofprijzen, 1 december 2018. Beeld AFP
Het is een wijdverbreid misverstand dat arme mensen politieke revoluties maken. Arme mensen hebben helemaal geen tijd om een revolutie te maken. Ze hebben het veel te druk met arm zijn. In een enkel geval willen ze nog weleens wat plunderen, maar er zijn geen voorbeelden bekend van armen die een echte politieke revolutie hebben ontketend.


advertentie
Voor een echte revolutie zijn er drie ingrediënten nodig. Allereerst een middenklasse die bang is dat hun kinderen het slechter krijgen dan zij zelf. In de tweede plaats een ideologie die niet meer geloofwaardig is en in de derde plaats zwalkende politici die de greep op de gebeurtenissen verliezen. Een klassiek voorbeeld van een dergelijke revolutie is de DDR waar in 1989 in zes weken het regime ten val kwam. De Oost-Duitsers waren niet arm, maar zagen dat hun levensstandaard steeds verder achterop raakte in vergelijking met het Westen.

De opstand van de Gele Hesjes in Frankrijk is vergelijkbaar met die in de DDR in 1989. Natuurlijk is Frankrijk geen dictatuur zoals de DDR, maar de opstandigheid vertoont grote overeenkomsten. Het is een brede opstand want de meerderheid van de bevolking staat achter de Hesjes. De inzet is het grote verschil tussen de welvarende metropolen en de rest van het land. Deze kloof moet worden gedicht om het verval en de mogelijke ondergang van het Franse burgerdom te keren.

Het tweede revolutionaire ingrediënt is onontbeerlijk: politici die zich vastklampen aan een verouderde ideologie. Macron herhaalde zijn mantra’s over het klimaatbeleid en de verdieping van de EU, maar niemand luisterde. In de DDR bleken de ‘antifascistische’ toverformules ook uitgewerkt te zijn. Macrons retoriek deed denken aan de anekdote over Marie Antoinette ten tijde van de Franse Revolutie. Toen ze hoorde dat het brood te duur was voor het volk, vroeg ze zich hardop af: ‘waarom eten ze dan geen cake?’ Macron deed iets soortgelijks. Hij verhoogde de prijs van de dagelijkse brandstof van de armen, vervolgens gaf hij de rijken subsidie voor hun elektrische speelgoedauto’s.

Verwoeste geloofwaardigheid
Ook het derde ingrediënt is present. Macrons crisismanagement laat zien dat hij de greep op de gebeurtenissen heeft verloren. In eerste instantie stuurde hij het leger op de Hesjes af, maar dat hielp natuurlijk niets. Ten einde raad hield hij een televisierede. Hij deed zoveel concessies dat hij in dertien minuten de geloofwaardigheid van hemzelf en van Frankrijk verwoestte. Hij verspeelde zijn imago als krachtig Frans leider en hervormer. Zijn vrijgevigheid maakte bovendien een einde aan het prille Franse economische herstel.

De overeenkomsten met de DDR in 1989 zijn wederom treffend. Verwarring, gevolgd door repressie en tenslotte in wanhoop zoveel concessies doen dat het staatsgezag feitelijk ophoudt te bestaan. Wellicht krijgen deze cadeautjes en het slechte weer de Hesjes zover dat ze weer naar huis gaan, maar zijn morele en politieke gezag is Macron definitief kwijt.

De revolutie van 1989 bleef niet beperkt tot de DDR, maar sloeg over naar andere landen. Ook de Franse Revolutie van 2018 is een onderdeel van een bredere Europese crisis. Niet alleen in Frankrijk heerst politieke chaos. Merkel is vleugellam, de Brexit is ontaard in surrealistisch straattheater en in Italië hebben nihilisten de macht gegrepen. Overal zijn dezelfde klachten te horen en overal laten de kiezers de gevestigde partijen in de steek.

De staat als bedreiging
De burgers zijn boos. Ze zien al jaren hun koopkracht nauwelijks stijgen, terwijl de economie groeit en bloeit. Hun rechtsposities staan op de tocht terwijl managers en directies schaamteloos hun zakken vullen. De scholen en universiteiten van hun kinderen zijn overvol en de kwaliteit van het onderwijs neemt meetbaar af. Ze zijn boos op politici die zich niet om de burger, maar om utopistische visioenen bekommeren. Wie moeite heeft het einde van de maand te halen is niet heel erg geïnteresseerd in de ‘klimaatdoelen’ van 2035.

Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog verkeert het Westen in een existentiële crisis, maar veel politici lijken dit nog niet te beseffen. De naoorlogse wederopbouw was succesvol door een simpele succesformule. De staat zorgt voor geborgenheid en de burger beloont dit met zijn loyaliteit. Maar de staat wordt niet meer gezien als een hoeder van de gemeenschap, maar als een bedreiging.

Het Oostblok was niet meer te redden. Europa heeft genoeg reserves en veerkracht om deze crisis te overwinnen, maar zal daar wel zelf iets aan moeten doen. Om de kiezers terug te winnen en de band tussen overheid en burger te herstellen moeten politici hun apocalyptische toon over het klimaat loslaten en voor Europa concrete en voor de burger controleerbare doelen stellen. Want de voornaamste les van ‘1989' is nog steeds dat de burger uiteindelijk altijd gelijk krijgt. Of zoals de demonstranten in Leipzig op 9 oktober 1989 het zo treffend formuleerden: ‘Wir sind das Volk.’

Willem Melching is historicus.

Bron; VK.nl



Du moment Italië dacht haar eigen financiën ter hand te nemen en meer geld in de economie te pompen brak de hel los in Brussel, het begrotingstekort zou oplopen, naar onverantwoorde hoogte.

Nu doet Macron het ook, het begrotingstekort gaat volgend jaar over de 3%, daarmede hoger dan het het Italiaanse, en blijft het angstvallig stil in Brussel

Het meten met 2 maten binnen de EU kan niet beter worden toegelicht en gedemonstreerd.

Online
TLRS
Berichten: 2902
Lid geworden op: 13 jan 2012, 21:49

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door TLRS » 24 dec 2018, 16:50

Robin schreef: 21 dec 2018, 10:02socialistisch denken(met geld van een ander rare dingen bedenken en doen)?
Alsof geld investeren in iets onbekends per definitie winstgevend is :coffee:

Robin
Berichten: 51203
Lid geworden op: 01 feb 2006, 15:51
Locatie: Juinen

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Robin » 24 dec 2018, 16:51

TLRS schreef: 24 dec 2018, 16:50
Robin schreef: 21 dec 2018, 10:02socialistisch denken(met geld van een ander rare dingen bedenken en doen)?
Alsof geld investeren in iets onbekends per definitie winstgevend is :coffee:
Nee inderdaad. Toch?

Gebruikersavatar
Dennis Cavallino
Berichten: 15802
Lid geworden op: 02 feb 2006, 13:36
Locatie: Groene Hart
Contacteer:

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Dennis Cavallino » 25 dec 2018, 23:03

Ik denk dat dit artikel wel duidelijk maakt waarom we helemaal van 't padje af zijn geraakt:
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/12/23/de ... TYN3Cf-nzw
De hautaine interviews met Kroes, Breukink en Polman kun je zien als oprispingen van een generatie bestuurders die de tijdgeest uit het oog heeft verloren en niet kan verkroppen dat het spel niet langer volgens de door hen bedachte regels wordt gespeeld.
Zij die het voor het zeggen hebben kramen onzin uit. En de rest heeft dat door.

DF-user-278
Berichten: 3725
Lid geworden op: 04 aug 2006, 13:18

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door DF-user-278 » 26 dec 2018, 10:57

TLRS schreef: 24 dec 2018, 16:50 Alsof geld investeren in iets onbekends per definitie winstgevend is :coffee:
Weer zo'n zweverige tegenstelling. :)

Online
Knot
Berichten: 39197
Lid geworden op: 01 feb 2006, 17:29

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Knot » 26 dec 2018, 23:26

Ik zat er ook over te twijfelen, 10k in je aflossingsvrije deel aflossen brengt je maar 20 euro bruto, dat is een tientje netto per maand, 120 per jaar.. maar op de bank is het ook niks waard, zeker niet als je meer dan 60k zou hebben staan samen en bij de BMW dealer shoppen schrijft nog veel harder af... dus dan toch maar aflossen + zonnepanelen.

Online
TLRS
Berichten: 2902
Lid geworden op: 13 jan 2012, 21:49

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door TLRS » 26 dec 2018, 23:50

Robin schreef: 24 dec 2018, 16:51
TLRS schreef: 24 dec 2018, 16:50
Robin schreef: 21 dec 2018, 10:02socialistisch denken(met geld van een ander rare dingen bedenken en doen)?
Alsof geld investeren in iets onbekends per definitie winstgevend is :coffee:
Nee inderdaad. Toch?
Beetje rommelig inmiddels, maar innoveren is rare dingen bedenken en doen en regelmatig met geld van anderen. Dus als je het huidige socialistisch denken prima vind, dan hoeven ze inderdaad niet meer te innoveren :tooth:
535d schreef: 26 dec 2018, 10:57 Weer zo'n zweverige tegenstelling. :)
Gelukkig, ik was al bang dat je me zou begrijpen. Blijf lekker bij die zweverige gedachte*
Dennis Cavallino schreef: 25 dec 2018, 23:03 Ik denk dat dit artikel wel duidelijk maakt waarom we helemaal van 't padje af zijn geraakt:

Zij die het voor het zeggen hebben kramen onzin uit. En de rest heeft dat door.
Hoeveel mensen ken jij die nee zeggen tegen een dubbel salaris? (Polman) Hoeveel mensen ken je die als een trojaans paard zo bij de 'tegenstander' probeert binnen te komen, wetens dat het verkeerd kan worden uitgelegd (Kroes). En in tegenstelling tot politici is Breukink geen publiek figuur. De impact van zijn handelen wacht niet tot een volgende verkiezing. Hij meet zijn resultaat bijvoorbeeld aan het aantal klanten dat vertrekt. De vraag is wat ervoor zorgt dat niet de helft van de klanten is weg gelopen bij de ING.

Het artikel laat vooral zien dat alles negatief uitgelegd kan worden. En dat is van alle lagen. Het zal wel verkopen, anders schreven ze wel idealistische artikelen.

* Liever niet maar het valt niet mee een ander aan het denken te zetten als er genoeg media is die alles in hapklare propaganda serveert.

Gebruikersavatar
Arthur
Berichten: 39588
Lid geworden op: 02 feb 2006, 22:22
Auto: Nr.50
Locatie: Boven Barcelona

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Arthur » 27 dec 2018, 00:33

TLRS schreef: 26 dec 2018, 23:50
535d schreef: 26 dec 2018, 10:57 Weer zo'n zweverige tegenstelling. :)
Gelukkig, ik was al bang dat je me zou begrijpen. Blijf lekker bij die zweverige gedachte*



* Liever niet maar het valt niet mee een ander aan het denken te zetten als er genoeg media is die alles in hapklare propaganda serveert.
*En jij bent de uitverkorene om dat te doen?

Robin
Berichten: 51203
Lid geworden op: 01 feb 2006, 15:51
Locatie: Juinen

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Robin » 27 dec 2018, 09:34

Arthur schreef: 27 dec 2018, 00:33
*En jij bent de uitverkorene om dat te doen?
Tja, denk denk wel eens: "Mijn vrouw begrijpt me niet..."

Hoe zou TLRS dat hebben?

DF-user-278
Berichten: 3725
Lid geworden op: 04 aug 2006, 13:18

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door DF-user-278 » 27 dec 2018, 11:12

Robin schreef: 27 dec 2018, 09:34
Arthur schreef: 27 dec 2018, 00:33
*En jij bent de uitverkorene om dat te doen?
Tja, denk denk wel eens: "Mijn vrouw begrijpt me niet..."

Hoe zou TLRS dat hebben?
Die zou zou zeggen '' Mijn vrouw begrijpt me altijd, omdat ik in haar investeer''. :tooth:

Robin
Berichten: 51203
Lid geworden op: 01 feb 2006, 15:51
Locatie: Juinen

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Robin » 15 jan 2019, 08:27

Zet 'm hier maar even neer, deze SJW video. Heel veel thumbs down gelukkig.
Echt jongens we gaan de verkeerde kant op....


PeterB
Berichten: 3251
Lid geworden op: 01 feb 2006, 21:55

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door PeterB » 15 jan 2019, 08:57

HEMA mesjes en scheergel is een prima alternatief.
Ook voor de portemonnee ;)

Robin
Berichten: 51203
Lid geworden op: 01 feb 2006, 15:51
Locatie: Juinen

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Robin » 15 jan 2019, 10:37

PeterB schreef: 15 jan 2019, 08:57 HEMA mesjes en scheergel is een prima alternatief.
Ook voor de portemonnee ;)
Braun scheerapparaat electrisch. Al >30 jaar, koop om de 4/5 jaar nieuwe ofzo Per jaar nieuw scheerblok 35,-

Met natscheren en mesjes bereikten we geen maanlanding. :tooth:

Gebruikersavatar
JP
Berichten: 31027
Lid geworden op: 13 dec 2008, 22:39
Locatie: Haringen op zuurdesem, gedoopt in een bedje van azijn, met een glaasje citroensap on the side….

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door JP » 15 jan 2019, 10:48

Scheer je weg met die feelgood filmpjes....

Robin
Berichten: 51203
Lid geworden op: 01 feb 2006, 15:51
Locatie: Juinen

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Robin » 15 jan 2019, 10:54

Ik vind er niks feelgood aan:)
De jongen/man wordt in een pacifistisch keurslijf gedwongen en de natuurlijke aard van ons in het algemeen wordt zwaar afgewezen en wordt als iets fouts en zelfs onnatuurlijks gezien. We moeten ons in bochten wringen om geen (in de feministische SJW ogen) fouten te maken. Irritant. En vrouw in de bouw of in 't leger, fysiek zwaardere taken, laten we dat ook maar minimaal 50/50 doen. En als 'n vrouw een man begint te slaan, dan ook maar zo'n dreun verkopen dat ze niet meer opstaat? Want we zijn toch hetzelfde?

Ja ik weet over gelijkwaardigheid. Maar zolang het HUN uitkomt ja....

Gebruikersavatar
tuurgtt
Berichten: 694
Lid geworden op: 13 aug 2009, 03:46
Auto: M140i
Locatie: Headvillage

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door tuurgtt » 15 jan 2019, 21:12

Ik denk niet dat mijn nutsack er blij mee is als ik ineens met iets anders dan een Gilette Sensor in de buurt kom.
Achterlijke flut commercial of niet. Gotta keep your shiny bollocks happy.

Gebruikersavatar
romo
Berichten: 26919
Lid geworden op: 04 jun 2006, 17:43
Locatie: Create a problem Incite a reaction Propose a solution The /// M-pire strikes back

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door romo » 22 jan 2019, 19:26

Scherpe analyse;

Davos 2019 had afgelast moeten worden’
Interview Schrijver Anand Giridharadas is allesbehalve positief over de ‘Davos’-vergadering die dinsdag begint. „In Davos zou moeten worden afgesproken dat bedrijven en superrijken vanaf nu weer gewoon belasting gaan betalen.”
Wouter van Noort
18 januari 2019

Het zit er dik in dat ook dit jaar op het World Economic Forum (WEF) in Davos weer diverse plannen worden gelanceerd om de wereld te verbeteren. De grootste bijeenkomst van het jaar van wereldleiders, bestuursvoorzitters en topwetenschappers, begint dinsdag. Maar, zoals gebruikelijk, is niet iedereen optimistisch. „Davos is hét symbool van de perverse houding van de elite”, zegt Anand Giridharadas, schrijver van het recent verschenen boek Winners Take All: The Elite Charade of Changing the World. Dat boek slaat wereldwijd aan als aanklacht tegen elitaire bijeenkomsten zoals het WEF, en tegen de goede sier die superrijken maken met goededoelenstichtingen en mooie beloftes over duurzaamheid en inclusiviteit.

„Davos is een familie-reünie van de mensen die alle problemen hebben gecreëerd”, zegt hij aan de telefoon vanuit de VS. „Een onderonsje in een chique skiresort waarbij de aanwezigen elkaar lekker complimenteren over hun geweldige prestaties.”

Giridharadas is een opmerkelijke criticus, want hij maakte zelf jarenlang deel uit van vergelijkbare eliteclubs. Zo was hij fellow van het Aspen Institute, min of meer een Amerikaanse variant van het WEF. Ook adviseerde hij als consultant van McKinsey precies de mensen die hij nu aanvalt.

NRC Future Affairs

Techredacteur Wouter van Noort over hoe technologie onze samenleving razendsnel verandert.

Inschrijven
„Ik vind dat Davos 2019 afgelast had moeten worden. De Amerikaanse overheid zit middenin een shutdown, Groot-Brittannië zit in de chaos vanwege Brexit, in Frankrijk zijn enorme protesten.”

„Bijeenkomsten als Davos hebben mede geleid tot precies de afspraken die hun samenlevingen nu ontwrichten. Die hebben ervoor gezorgd dat de opbrengsten van het systeem vooral naar henzelf gaan.”

„En ja, nu zijn mensen boos. Ze voelen zich genaaid. Het gevoel heerst dat we zijn opgelicht. En dat is ook zo. In plaats van een gezellige bijeenkomst over de wereld verbeteren, zou er in Davos een waarheidscommissie aan de slag moeten om de verantwoordelijken keihard te ondervragen. Om uit te zoeken hoe het zo mis heeft kunnen gaan en hoe we uit deze situatie kunnen komen.”

Maakt u niet een karikatuur van wie aanwezig zijn en wat er wordt besproken? Onder de duizenden aanwezigen zijn ook zeer kritische mensen en niet alleen miljardairs.
„Davos staat symbool voor een heel systeem van mensen met dezelfde belangen. Zij gebruiken dezelfde methodes om aan de ene kant zelf rijk te worden en aan de andere kant een imago te scheppen dat ze het beste voorhebben met de wereld.

„Het is een groep mensen die al jaren op niet eerder vertoonde schaal belastingen ontwijkt, succesvol overheden belobbyt voor deregulering die goed is voor hen, maar slecht is voor de rest. De echte vraag is hoe dit kon gebeuren.”


Lees ook het essay van Bas Heijne over het einde van het valse engagement: De fantasietjes van de elite
Wat is uw analyse?
„Het idee van ‘goed doen’ is een soort glijmiddel geworden om het makkelijker te maken om kwaad te doen. Een pose. Veel superrijken geven miljoenen uit aan projecten voor beter onderwijs, duurzaamheid, de kunsten. Ze kondigen grootse plannen aan op fora zoals Davos, praten over mooie vergezichten. Maar vervolgens verdienen ze miljarden door de rest van de wereld te beroven.”

Giridharadas wijst op de Sacklers. Die Amerikaanse miljardairsfamilie zit achter de pijnstiller OxyContin. Hun bedrijf Purdue Pharma wordt door diverse Amerikaanse autoriteiten inmiddels verantwoordelijk gehouden voor het expres verslaafd maken van miljoenen mensen, er lopen diverse rechtszaken. Die massale verslaving aan pijnstillers heeft een rol gespeeld bij het veroorzaken van de opiatencrisis in het land.

„De familie Sackler haalt krantenkoppen door kunst te sponsoren, universiteitsvleugels te doneren, zelfs hele musea te betalen”, zegt Giridharadas. „Ze verdienen miljarden met iets slechts en proberen dat dan goed te maken door miljoenen in iets goeds te stoppen. Dit soort dingen gebeurt constant.”

CV


Foto Mackenzie Stroh
Giridharadas (1981) is schrijver en was columnist van The New York Times. Voorheen was hij onder meer consultant bij McKinsey, en hij was verbonden aan de denktank Aspen Institute. Hij studeerde politiek en geschiedenis aan de Universiteit van Michigan en Harvard.
Miljardairs zouden ook gewoon jachten kunnen kopen en op een privé-eiland gaan zitten. Beter iets dan niets, toch?
„Niet als hun mooie praatjes werken als een afleidingsmanoeuvre. Het beeld kan ontstaan dat deze mensen het beste met ons voor hebben. Dat zorgt ervoor dat het systeem kan voortbestaan. Ik denk dat we beter af zouden zijn als ze gewoon jachten en privé-eilanden zouden kopen, dan zouden ze veel minder bondgenoten in de politiek hebben die hun gedrag mede mogelijk maken.

„In Davos zou moeten worden afgesproken dat bedrijven en superrijken vanaf nu weer gewoon belasting gaan betalen. En er zou werk gemaakt moeten worden van het versterken van democratische controle op de elites. In plaats van deze bijeenkomst waarbij ze vooral zichzelf feliciteren.”

U formuleert nogal scherp. Bent u soms niet bezorgd dat u zelf ook bijdraagt aan polarisering en zo aan een nóg grotere kloof tussen de elite en de rest?
„Ik zie niet in hoe ik een nog grotere kloof kan veroorzaken dan er nu al is. Ik signaleer als schrijver het probleem. Het probleem dat de elite de laatste decennia de samenleving zo heeft weten in te richten dat opwaartse mobiliteit alleen nog geldt voor de elite zelf. Dat terwijl een groot deel van de middenklasse in hun samenlevingen juist neerwaarts mobiel is geworden. Polarisering hoeft niet slecht te zijn als het echte problemen aan de kaak stelt.”

Wat vinden uw voormalige collega’s bij McKinsey en het Aspen Institute eigenlijk van uw felle kritiek?
„Van sommigen heb ik al een tijd niets meer gehoord, haha. Maar eerlijk gezegd valt me op dat veel CEO’s en andere mensen uit de elite die ik erover spreek dit serieus nemen. Ze wekken de indruk dat ze het probleem erkennen en dat ze eraan willen werken. Dus dat stemt op zich optimistisch.”

En dat is géén pose, denkt u?
„Dat weet je natuurlijk nooit helemaal zeker.”

Correctie (21 januari 2019): In een eerdere versie van dit stuk werd het boek van Anand Giridharadas ‘Winner Takes All’ genoemd. Dat moet zijn: ‘Winners Take All’. Dat is hierboven aangepast.

DAVOS 2019
Van dinsdag tot en met vrijdag komen ruim 3.000 prominenten samen in Davos voor de jaarvergadering van het World Economic Forum. Op de agenda staan veel discussies over economische ongelijkheid, duurzaamheid en polarisering. Onder de aanwezigen zijn uiteenlopen mensen zoals de Japanse premier Shinzo Abe, de Britse programmamaker sir David Attenborough, de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Britse prins William, de hoogste bazen van organisaties als de Verenigde Naties, de NAVO en het Internationaal Monetair Fonds. Ook zijn er veel toplieden van grote bedrijven als Microsoft, Philips en DSM, en schuiven diverse vooraanstaande wetenschappers aan.
Bron; NRC.nl

SlowCo
Berichten: 3508
Lid geworden op: 23 sep 2008, 09:36

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door SlowCo » 22 jan 2019, 20:34

Dank voor het delen, goed stuk!

Gebruikersavatar
romo
Berichten: 26919
Lid geworden op: 04 jun 2006, 17:43
Locatie: Create a problem Incite a reaction Propose a solution The /// M-pire strikes back

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door romo » 24 mar 2019, 12:29

Steeds meer economen zien in dat het huidige kapitalisme is doorgeschoten, zelf heb ik hier meermaals gesproken over het perverse systeem van schaalvergroting waaraan mens en dier langzaam maar zeker ten onder gaan.

Hier een volgend stuk daarover;


‘We moeten af van groot, groter, grootst’
Interview | Econoom Geert Noels Het kapitalisme wordt geteisterd door de drang naar almaar groter en meer, betoogt Geert Noels. Het hoeft niet zo te zijn, maar dan moet er wel wat gebeuren. „Nu is het shit, we zitten in een lekke boot midden in de storm.”
Daan van LentEgbert Kalse
22 maart 2019
Leestijd 7 minuten

De Vlaamse econoom en vermogensbeheerder Geert Noels heeft een nieuwe ziekte gedetecteerd, die volgens hem het kapitalisme teistert: Gigantisme.

Die ziekte laat zich het makkelijkst omschrijven met de voetbalmetafoor van de Champions League. Er zijn maar enkele grote clubs over die zoveel meer geld te besteden hebben aan nieuwe spelers, dat ze elke concurrentie wegdrukken en de competitie saai wordt. Vooral als die gigaclubs preventief spelers opkopen om opkomende concurrentie in de kiem te smoren. „Zoals nu Frenkie de Jong wordt gekocht door Barcelona. Dat deugt niet, omdat De Jong het in zich heeft om van Ajax weer een echte Champions League-club te maken. Daar maak je het spel kapot mee.”

Noels is naast econoom ook een voetbalfan. Thomas Vermaelen, de Belgische international die nu bij Barcelona speelt en ooit ook bij Ajax is begonnen, noemt hij tijdens het gesprek in zijn kantoor in een buitenwijk van Antwerpen „een vriend”. Maar het topvoetbal is saai geworden, vindt Noels. Verwurgd door de giganten. Zoals de hele kapitalistische economie verwurgd wordt.


Het Champions League-effect wijst volgens hem op een ongezonde concentratie van spelers, die een positie innemen die echte concurrentie nagenoeg onmogelijk maakt. De toetredingsbarrières worden immers almaar hoger, zodat nieuwkomers sneller een prooi worden in plaats van de tijd krijgen op te klimmen tot kampioenenniveau.

PRAAT MEE MET NRC

Onderaan dit artikel kunnen abonnees reageren. Hier leest u meer over reageren op NRC.nl.
„Je ziet het overal: van kleine veelbelovende techbedrijven die worden opgeslokt door de techgiganten als Google en Facebook, tot scholen of zorginstellingen waar het persoonlijke contact verdwijnt. Het grootste deel van de winsten vloeit naar de grootmachten en het kapitaal verdringt steeds verder de arbeid”, zegt Noels. In zijn boek legt hij haarscherp bloot dat het gigantisme een zichzelf versterkend effect is, gevoed door economische berekeningen over schaalvoordelen en lagere prijzen. Innovatie wordt verstikt.

Noels heeft er de afgelopen jaren met zijn neus bovenop gestaan. Als vermogensbeheerder bij zijn eigen bedrijf Econopolis, als adviseur van het Belgische kabinet, als econoom. In 2008 schreef hij in de periode van de grote financiële crisis de bestseller Econoshock, over grote samenvallende omwentelingen in onder meer technologie, demografie, klimaat en energie. Maar waar hij toen nog verwachtte dat de crisis tot ingrijpende veranderingen zou leiden, gebeurde er niks. Zelfs de banken, die toen als too big to fail werden beschouwd, werden niet opgebroken. In veel landen werden ze alleen maar groter. Zo kan hij zich nu weer verbazen over de mogelijke fusie tussen Deutsche Bank en Commerzbank in Duitsland.

Van too big to fail naar trager, kleiner menselijker, analyseert Noels het fenomeen van de reuzengroei. „Alles wat groot is wordt groter, en toezichthouders en wettenmakers lopen aan de leiband van die steeds grotere bedrijven.”

Verbaasd over ‘gele hesjes’ of andere protestbewegingen is hij dan ook niet. „Veel nadelen van het gigantisme blijven veelal buiten beeld: hoe meet je minder geluk, minder loyaliteit en een ontwrichting van de lokale gemeenschap als gevolg van het gigantisme? De founding fathers van onze economie hadden wel door dat, als je de zaken op zijn beloop liet in de economie, alles zou ontsporen.”

CV



Foto Sten Treland
Geert Noels (Antwerpen, 1967) is een Belgisch ondernemer en econoom. In 2009 richtte hij zijn eigen bedrijf op, Econopolis, dat duurzaam vermogens beheert. In 2008 schreef Noels het boek Econoshock.
Is er een beginpunt van het gigantisme aan te wijzen?
„Het is een geleidelijk proces geweest. Wat voor mij een herkenbaar kantelpunt was, is het stranden van de Amerikaanse pogingen om Microsoft op te breken. Daarvan hadden we in 1999 toch besloten dat het te groot en te machtig was? Dat is uiteindelijk om allerlei redenen niet gebeurd en dat is een fout. Als dat wel gebeurd was, dan hadden we dit gigantisme waarschijnlijk niet gehad. Ik heb niets tegen Microsoft en ik vind Bill Gates een uitzonderlijk figuur. Dat gaan we binnen 200 jaar waarschijnlijk nog vinden – omwille van zijn Foundation meer dan het operating system. De grote vraag is waarom men in een eeuw tijd zo van gedachten is veranderd. Waarom brak men begin vorige eeuw John Rockefellers bedrijf wél op, terwijl ik me niet kan voorstellen dat die Rockefeller op dat moment niets te zeggen had. En toch gebeurde het, óók met telecombedrijf Bell Company, omdat men vond dat dit beter was. Dat leidde niet tot een revolutie, dat was gewoon oké. Men is domweg vergeten waarom dat gebeurde: als we het niet opbreken, krijgen we een monopolist.”

Is afscheid van gigantisme hetzelfde als afscheid van kapitalisme?
„Geenszins. Ik ben een echte kapitalist, maar dan wel een volgens de oorspronkelijke regels. Niet de regels van het harde neo- of nepkapitalisme, maar die van het gezonde en duurzame kapitalisme. Dat is het beste model dat we kennen. Kijk maar naar het boekje The Theory of Moral Sentiments, uit 1759, van Adam Smith. Ik dacht altijd: Smith is een heel harde oereconoom en een echte kapitalist. Tegelijk had hij een heel sterk moreel besef en een groot maatschappelijk inzicht. Zijn kapitalisme had regels voor kartelzaken en crony capitalism [vriendjeskapitalisme, waarin het grote bedrijfsleven en de overheid onder één hoedje spelen]. Smith zag in dat we het kapitalisme moeten ordenen en dat we moeten zorgen dat er geen onrechtvaardige voordelen komen voor mensen die te dicht bij de politiek staan. Hij had door dat bedrijven niet te groot moeten worden zodat toekomstige Bill Gatesen niet de mogelijkheid zouden krijgen naar boven te komen. Dat was toch heel sterk dat besef. Dat is gaandeweg en ongetwijfeld om goede redenen uit het zicht verdwenen.”

U ziet die hang naar groei op vele fronten. Wat is de drijvende kracht achter de concentratie?
„Soms desperaatheid, vergeten waarom je iets begonnen bent. Ook het gevoel dat het niet anders kan omdat je anders niet overleeft. Het is een zelfvoedend effect, als iedereen groot gaat, word je daarin meegetrokken. Het is een massabeweging geworden.”

Is het niet zoiets simpels als hebzucht?
„De mens heeft natuurlijk zijn driften. Als je hebzucht een hefboom geeft, zoals gebeurd is bij de banken, dan is dat niet fraai om naar te kijken. Maar het probleem is niet de concentratie van rijkdom bij mensen als Amazon-baas Jeff Bezos, het probleem bij dat soort kerels is dat ze elk nieuw initiatief in de kiem kunnen smoren. En dat ze maatschappelijk enorme effecten hebben zonder daarvoor verantwoordelijk te willen zijn. Dat stoort mij. Dergelijke grote bedrijven zouden geen overnames meer mogen doen, gewoon finito! Ik zou liever hebben dat ze wat kleiner worden en zich toch opbreken.”

Hebben economen een kwalijke rol gespeeld in de opkomst van het gigantisme?
„Als economen zichzelf au serieux beginnen te nemen en gaan uitleggen dat wij burgers het niet goed begrijpen, en dan gaan denken dat ze de economie kunnen gaan modelleren, dan gaat het mis. Ik heb zelf een universitaire specialisatie in econometrie en ik weet maar al te goed hoe fout dat is. De complexiteit van het spel is veel groter dan dat je dat met een aantal equaties kunt gaan modelleren. Als je alles louter economisch bekijkt, kom je tot andere conclusies dan wanneer je ook het maatschappelijke en het ecologische, het hele plaatje laat meewegen. Het model heeft zijn voordelen, maar sommige dingen die fout geprogrammeerd zijn, hebben grote gevolgen gehad. We moeten niet het hele model opnieuw ontwerpen, maar een aantal dingen aanpakken. Een paar wolven uitzetten in de economie, die de groten uit de vallei verdrijven zodat er een nieuwe biotoop komt met meer diversiteit.”

Wie zijn de wolven?
„Koppige authentieke doorzetters die iets nieuws durven lanceren. En die zeggen: nee, ik laat me niet uitkopen. Neem Bill de Blasio. Nog voor hij burgemeester in New York was, deed hij al een studie om te kijken of hij supermarktconcern Walmart wel of niet in zijn stad moest toelaten. Dat is pertinent; in een gigantische stad het besef van een burgervader dat kleine biotopen belangrijk zijn en dat de diversiteit niet op de helling mag komen.

„Of neem de baas van het zelfstandige Nederlands-Belgische farmaciebedrijf Galapagos, Onno van der Stolpe. Die weigert zich te laten overnemen door de grote farma-multinationals. Het zijn de mensen van de kleinere banken. Het is de man die bloemen verkoopt op de hoek en zegt: nee ik ga niet bij de supermarkt werken, want ik doe dit graag.”


Illustratie Pepijn Barnard
Zijn het ook de activistische beleggers die grote concerns dwingen zichzelf op te splitsen?
„Ik denk het wel, ja. Of de beleggers die impact hebben gehad op Nike vanwege de kinderarbeid, of degenen die impact hebben op oliebedrijven en hun carbon footprint. De grote bierconcerns die het lastig krijgen met kleine brouwerijen die zeggen: we gaan niet uw pils drinken, we beginnen een eigen brouwerij en drinken onze eigen dorpsbiertjes. We doen dat, want we kunnen dat. Lokale boeren die hun aardbeien rechtstreeks aan plaatsgenoten verkopen.”

U distantieert zich nadrukkelijk van de antiglobalisten en andersglobalisten, terwijl uw analyse aanschurkt tegen hun ideeën. GroenLinks-leider Jesse Klaver bijvoorbeeld keerde zich al eerder tegen het ‘economisme’ .
„Jesse Klaver gaat misschien drie paragrafen uit dit boek nemen en ze ondersteunen, maar hij zal andere zaken laten liggen. Wat ik doe is geen cherry picking, dit is een package deal. Ik verwerp niet dat mensen zich willen ontwikkelen en hun eigenbelang nastreven en meer geld willen verdienen. Dat moeten we niet willen veranderen. Het is niet water in de wijn doen, maar water én wijn. Het is het ene én ook het andere. Andersglobalisten maken zinnige opmerkingen, maar doen ook domme voorstellen.

„Ik heb gehoord wat Rutger Bregman zegt. Dat is oké, hoewel wat populistisch, maar daar zit niet het probleem. Bregmans oplossing – het basisinkomen – is voor mij geen oplossing. Je ziet iets dat maatschappelijk fout loopt en je oplossing is iedereen dan maar een inkomen te garanderen. Compleet foute gedachte. Mensen moeten betrokken zijn in het spel. Ze moeten meedoen, niet betaald worden om aan de zijlijn te staan toekijken.”

Mensen worden juist de hele tijd verleid meer te consumeren voor zo min mogelijk geld. De prikkels in de economie wijzen allemaal naar meer gigantisme.
„Je hebt bewuste consumenten nodig, niet per se kapitaalkrachtige. Het is een beetje ‘vals goedkoop’: de impact van goedkoop op je gezondheid is behoorlijk. Het is niet alleen het volume, ook de kwaliteit. Als je wat minder consumeert, is dat niet slecht. Ik toon op presentaties wel eens twee foto’s. Eentje van een Italiaans kopje espresso en eentje van zo’n enorme beker koffie van Starbucks. Starbucks denkt nog altijd dat koffie in grote hoeveelheden beter is. Terwijl dat kleine Italiaanse kopje koffie toch meer vreugde en passie oplevert dan die grote en altijd te hete koffie van Starbucks waar je toch nooit doorgeraakt.”

Wordt de noodzaak gevoeld om op dit moment die ommekeer te bewerkstelligen? Of hebben we een nieuwe crisis nodig?
„Als je gigantisme wilt aanpakken, dan moet je het niet bij de analyse laten. Daarom heb ik ook tien maatregelen voorgesteld. En de elfde is: je moet economen anders opleiden, met meer verplichte cursussen ethiek, filosofie, maatschappijleer erbij. Maar laten we gelijk ook maatregel twaalf, dertien en veertien bedenken. Om de mensen te inspireren dat het ook beter kan zijn. Nu is het shit, we zitten in een lekke boot midden in de storm. Jij gaat hozen, jij gaat het zeil hijsen, jij gaat navigeren – en daar is het goede weer. Dat is een goed plan. Daar gaat het beter zijn, laten we daar naartoe gaan. Ik wil daar een rol in spelen, anders krijgen economen de naam doemdenkers te zijn.

„Je moet op voorhand naar de oplossingen kijken, zodat je je er niet door laat overvallen als het echt zover is. Laten we de voorbeelden in onze omgeving zoeken. De kleine bibliotheek die er nog steeds is. Misschien gaan mensen hun boeken wel daarheen brengen zodat anderen ze kunnen lezen. Het ‘kleindenken’ is niet kneuterig rondom de kerk blijven hangen, het is heel belangrijk om een stukje van de oplossing te bieden. Kleiner, trager, menselijker.”

Op woensdag 27 maart gaat Geert Noels in De Balie in Amsterdam in gesprek met econoom Heleen Mees en bioloog Lucas Wenniger over zijn boek Gigantisme
DE TIEN OPLOSSINGEN VOOR HET GIGANTISME

1

Minder interventionisme van de centrale banken

2

Niet meer too big to fail

3

Subsidiariteit: decentraliseer waar het kan

4

Hogere winstbelasting op internationaal vlak, voor groot en klein gelijk

5

Strengere antitrustwetten

6

Verbod op overnames door gigabedrijven

7

CO2-heffing op internationaal transport

8

Sociale regels aanvaarden

9

Valsspelers uitsluiten of langdurig schorsen

10

Afstand tussen spelers, arbiters en zij die de spelregels opstellen (vernietig het crony capitalism)

Bron; NRC.nl

Zed240
Berichten: 2920
Lid geworden op: 07 okt 2015, 19:32

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Zed240 » 24 mar 2019, 13:05

Kijk, hier kan ik het nou volkomen mee eens zijn.
Is het niet zoiets simpels als hebzucht?
„De mens heeft natuurlijk zijn driften. Als je hebzucht een hefboom geeft, zoals gebeurd is bij de banken, dan is dat niet fraai om naar te kijken. Maar het probleem is niet de concentratie van rijkdom bij mensen als Amazon-baas Jeff Bezos, het probleem bij dat soort kerels is dat ze elk nieuw initiatief in de kiem kunnen smoren. En dat ze maatschappelijk enorme effecten hebben zonder daarvoor verantwoordelijk te willen zijn. Dat stoort mij. Dergelijke grote bedrijven zouden geen overnames meer mogen doen, gewoon finito! Ik zou liever hebben dat ze wat kleiner worden en zich toch opbreken.”
Hier slaat hij naar mijn inziens ook wel de spijker op de kop.

Robin
Berichten: 51203
Lid geworden op: 01 feb 2006, 15:51
Locatie: Juinen

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door Robin » 26 mar 2019, 11:01

Mee eens!

Gebruikersavatar
romo
Berichten: 26919
Lid geworden op: 04 jun 2006, 17:43
Locatie: Create a problem Incite a reaction Propose a solution The /// M-pire strikes back

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door romo » 18 mei 2019, 16:51

Een geheel andere kijk op economie; iedereen geld zat en schulden doen minder ter zake. Ik kan het er niet helemaal mee eens zijn;

INTERVIEW STEPHANIE KELTON

Trendy economische theorie: gratis geld voor alles en iedereen


Het geld groeit aan de bomen. Beeld Getty Images
Ze is de favoriete econoom van Bernie Sanders én geliefd bij Wall Street. Volgens Stephanie Kelton kan de overheid haar geldpers aanzetten om onze wensen vervullen. Van gratis gezondheidszorg tot een groene New Deal.

Koen Haegens17 mei 2019, 19:15
Volgens haar conservatieve critici gelooft Stephanie Kelton (49) in het sprookje van een magische geldboom, de Magic Money Tree. Jerome Powell, de invloedrijke voorzitter van de Amerikaanse Federal Reserve, noemde haar ideeën ‘domweg fout’. En de zichzelf als progressief beschouwende topeconomen aan de prestigieuze universiteiten? Die mannen kraken haar zo mogelijk nog harder af. ‘Voodoo-economie’, oordeelt oud-minister Lawrence Summers. Diens Harvard-collega Kenneth Rogoff houdt het op ‘Moderne Monetaire nonsens’.


Kelton, hoogleraar economie aan Stony Brook University in de staat New York, geldt als de prominentste voorvechter van de Moderne Monetaire Theorie, kortweg MMT. In die hoedanigheid wordt ze beurtelings weggezet als dom, naïef of van de pot gerukt. Maar Kelton is er de vrouw niet naar om zich te laten intimideren. Vragen hierover wuift ze luchtig weg. Liever trekt ze de parallel met haar grote voorbeeld, de econoom John Maynard Keynes. ‘In zijn meesterwerk uit 1936, de General Theory, voorspelde Keynes dat zijn vakgenoten niet de rode loper zouden uitrollen voor zijn ideeën’, zegt ze in een telefonisch interview. ‘Hij voorzag dat het establishment terug ging slaan. Precies dat gebeurt nu. Want al die economen en beleidsmakers zien wat wij ook zien. MMT daagt de gangbare wijsheden uit.’

Kelton overdrijft niet. Veel economen, centrale bankiers en politici zijn fel tegen, sommigen warm voorstander – maar alles en iedereen praat op dit moment over MMT. Om te begrijpen wat die nieuwe intellectuele mode behelst, helpt een gedachtenexperiment. Denk aan alles wat u de afgelopen jaren heeft gehoord over de noodzaak van bezuinigingen. Over overheden die de broekriem moeten aanhalen, dat de staat geen geluksmachine is en gratis bier een fabeltje.

Klaar? Gooi dan die gangbare wijsheden in de prullenbak, en stel u het omgekeerde voor. De overheid is geen huishouden. Zij hoeft niet eerst geld te verdienen voordat ze het kan uitgeven. De Gouden Standaard, die eist dat tegenover elke dollar een vaste hoeveelheid goud staat, is bovendien afgeschaft. Dat heeft verreikende gevolgen. Een overheid met een eigen munt, zonder schulden in buitenlandse valuta, kan de geldpers aanzetten om onze wensen te vervullen. Van gratis gezondheidszorg tot een groene New Deal om het klimaat te redden. Van een baan voor iedereen tot de AOW terug naar 65 jaar.

Dát is de Moderne Monetaire Theorie. U denkt: te mooi om waar te zijn? Knettergek? Inderdaad druist MMT in tegen elke economische intuïtie. Wat de theorie zo fascinerend maakt, is dat zij desondanks niet eenvoudig valt door te prikken.

Zo is het een misverstand dat de staat volgens Kelton ongeremd voor Sinterklaas kan spelen. De voornaamste beperking is inflatie. Niet de gierende geldontwaarding zoals we die kennen uit Duitsland in de jaren twintig of Venezuela nu. Die heeft andere oorzaken, zoals falend industriebeleid of schulden in vreemde valuta. Maar als een ontwikkelde economie op volle toeren draait en alle productiecapaciteit, van werknemers tot fabrieken, volledig wordt benut, vormen inflatie en een dalende wisselkoers wel degelijk een risico. Dan moet de overheid op de rem trappen. Dat kan bijvoorbeeld door de belastingen te verhogen. Op die manier haalt zij overtollig geld uit de economie. Maar verder? ‘De overheid kan het zich permitteren om álles te kopen wat aangeboden wordt in haar eigen munt’, vat Kelton het samen.

Het wekt geen verbazing dat zulke ideeën in vruchtbare aarde vallen bij links. Bernie Sanders trok Kelton in 2015 aan als chef-econoom voor de Democraten in de machtige begrotingscommissie van de senaat. Een jaar later baarde de dwarse senator opzien met zijn bijna-succesvolle gooi naar het presidentschap. Kelton was zijn adviseur. Inmiddels tonen ook andere linkse Democraten interesse. Zoals het populaire Congreslid Alexandria Ocasio-Cortez. Zij wil de klimaatverandering stoppen met een ‘Green New Deal’. Gevraagd naar hoe ze die duurzame variant op Roosevelts ambitieuze investeringsprogramma uit de jaren dertig denkt te betalen, verwees ‘AOC’ naar de theorieën van Kelton.

Opvallender is de warme belangstelling van Wall Street. Kelton houdt geregeld praatjes voor steenrijke handelaren en hedgefondsmanagers. Die waarderen haar inzichten. Niet uit verlangen naar een ruimhartige verzorgingsstaat, maar omdat in hun ogen Kelton de nieuwe monetaire werkelijkheid van torenhoge schulden en ultralage rentes beter door heeft dan al die gevestigde economen. Daar valt goed geld aan te verdienen.


Stephanie Kelton, professor aan de Stony Brook Universiteit, tijdens de Context Summits Leadership Day in Miami, Florida, Verenigde Staten. Beeld Bloomberg via Getty Images
Uw agenda zit bomvol. Hoe verklaart u zelf die plotselinge belangstelling voor uw gedachtengoed?
‘De afgelopen dagen ben ik onder meer geïnterviewd door vier Japanse kranten. Dat zal ermee te maken hebben dat politici in Japan openlijk discussiëren over MMT, als argument om ambitieuzere investeringen te doen en zo de kwakkelende economie te stimuleren. De minister van Financiën ging erop in. Later de premier ook. Dan ligt het voor de hand dat mensen gaan puzzelen waar deze ideeën vandaan komen. Hier in de Verenigde Staten is het vooral de groene New Deal die mensen bezighoudt. Jongeren zien dat klimaatverandering hun leven zal tekenen. Ze zoeken naar manieren om dat te stoppen.’

Volgend jaar verschijnt uw boek over ‘de geboorte van een nieuwe economie’. Hoe ziet die eruit?
‘Op dit moment hebben we een economie die extreem goed functioneert voor wie tot de rijkste 1 procent behoort. Behoor je tot de bovenste 40 procent, dan werkt zij ook nog oké. Maar voor de rest? MMT biedt in mijn ogen een intellectueel fundament om hierover na te denken. Van daaruit kunnen we maatregelen nemen om de grote problemen van onze tijd aan te pakken, van stagnerende lonen tot de gezondheidszorg.

Dat gaat geld kosten.
‘We hebben een obsessie ontwikkeld voor begrotingsevenwicht. In plaats daarvan kunnen we ons beter concentreren op een economie die in evenwicht is. Op de tekorten die er werkelijk toe doen: niet op de begroting, maar bij de lonen, in onze infrastructuur en het onderwijs.’

In de Verenigde Staten zijn het opeenvolgende Republikeinse presidenten geweest die met hun peperdure oorlogen en belastingverlagingen de federale schuld hebben opgejaagd, tot het astronomische bedrag van meer dan 26 biljoen dollar. Tegen de verwachtingen in is de inflatie laag gebleven. Geeft u rechts nu een koekje van eigen deeg?
‘Ik moet dit heel zorgvuldig formuleren, maar in zekere zin zijn de belastingverlagingen die de Republikeinen onder Trump hebben doorgevoerd in 2017 bemoedigend geweest voor MMT. In crisistijd zijn grote tekorten geen probleem. Dat vindt iedereen. Maar in een hoogconjunctuur, zoals nu? Paul Krugman (die tijdens de crisis voortdurend pleitte voor hogere overheidsuitgaven, red.) schreef begin 2017 in zijn column in The New York Times: tekorten doen er weer toe. Hij waarschuwde voor de gevaren. Maar kijk wat er is gebeurd! De economie groeit nog steeds. De werkloosheid is zelfs iets verder gedaald. Ik had zelf nooit gekozen voor die belastingkortingen van Trump. Maar het heeft wel de zwakke punten in het conventionele denken getoond.’

Vertrouwt u niet te veel op het nuchtere denken van politici? Zeker met verkiezingen in aantocht zal niemand de belastingen durven verhogen, ook al loopt de inflatie gevaarlijk op.
‘Daarom benadrukt MMT juist dat we inflatie serieus moeten nemen. Dat kan door het een plek te geven in het hart van het begrotingsproces. Als het parlement nu biljoenen wil investeren in infrastructuur, komen er vooral adviezen over de kosten en de gevolgen voor het begrotingstekort. Waarom niet over de potentiële inflatie? Dan dwing je politici daar al van te voren rekening mee te houden.’

Aan de wieg van de Moderne Monetaire Theorie staat een markante miljonair, hedgefondsoprichter en ontwerper van snelle sportauto’s. Deze Warren Mosler, fiscaal gunstig wonend op de Maagdeneilanden, verwierf zijn kapitaal onder meer door er begin jaren negentig op te wedden dat Italië níét failliet zou gaan. Net als nu zuchtte het land onder een gigantische staatsschuld. Maar, redeneerde Mosler, Italië beschikte over de eigen lire. Die kon het desnoods onbeperkt bijdrukken.

Hij kreeg gelijk. Tot zijn verbazing vond Mosler dit soort inzichten niet terug in de gangbare economie. Om die reden besloot hij zelf een groep economische dwarsdenkers te sponsoren aan het Center for Full Employment and Price Stability in Kansas City. Hun ideeën werden uiteindelijk MMT gedoopt. Stephanie Kelton was een van hen.

Dat hun gedachtengoed zoveel jaren later alsnog een groot publiek bereikt, heeft alles te maken met de crisis. Sinds 2008 is het het establishment zélf geweest dat het ene na het andere economische taboe heeft doorbroken. Om het financiële stelsel overeind te houden, kochten centrale banken massaal staats- en bedrijfsobligaties op. Op die manier creëerden ze duizenden miljarden dollars en euro’s uit het niets. Een deel van de rentes is nog altijd negatief. Maar ondanks dat goedkope geld groeien er generaties op die nog nooit van inflatie hebben gehoord. En behalve de Verenigde Staten toont ook Japan dat een enorme staatsschuld (ongeveer twee keer het bbp, de hoogste ter wereld) niet de Apocalyps hoeft in te luiden.

Of mensen het met u eens zijn of niet: origineel denken kan u niet ontzegd worden. Heeft dat ermee te maken dat u, net als andere economen die buiten de mainstream vallen, via een omweg in die wetenschap terecht bent gekomen? U stopte voortijdig met uw studie om te gaan werken.
‘Daar zit wat in. Toen ik na enkele jaren werken terugkeerde naar de universiteit, kreeg ik bij economie het oude verhaaltje opgelepeld dat prijzen worden bepaald door de markten. Maar ik was daarvoor in dienst geweest van een lokale meubelwinkel. Ík bepaalde daar de prijzen! Je kijkt gewoon naar de marge die je nodig hebt om een bepaalde winst te behalen. Vervolgens stel je de prijs vast. Dat is iets waar ik nog steeds aan hecht: ervaring opdoen in de echte wereld. In plaats van abstracte modellen over hoe de economie op papier zou moeten werken.’

Over de echte wereld gesproken: landen als Japan en de Verenigde Staten kunnen de geldpers aanzwengelen omdat ze een eigen munt hebben, en geen grote schulden in buitenlandse valuta. Zwakkere economieën, zoals Turkije en Argentinië, hebben die luxe niet. Maar dat geldt ook voor de Europese landen sinds de invoering van de euro.
‘Dat klopt. Landen in de Eurozone kunnen failliet gaan, zoals de financiële markten in de eurocrisis hebben ontdekt. Het Verdrag van Maastricht verbiedt de Europese Centrale Bank om overheden met de geldpers te financieren.’

Dus voor Nederland blijft MMT een sprookje?
‘Nee hoor. Mario Draghi, de president van de ECB, kreeg een paar jaar geleden de vraag of zijn centrale bank in geldnood kan komen. Op een video zie je het ongemakkelijke moment dat daarop volgde. Draghi wacht even, denkt na, en begint dan te lachen. Uiteindelijk geeft hij het toe: de ECB beschikt over onbeperkte middelen. Ze kan gewoon een cheque uitschrijven. Niet één keer, maar telkens opnieuw. De Belgische econoom Paul De Grauwe stelde begin maart voor dat de ECB, die al voor 2600 miljard euro aan overheids- en bedrijfsschulden heeft gekocht, dat geld herinvesteert in groene obligaties om klimaatverandering een halt toe te roepen.’

In Nederland en Duitsland worden schulden als zondig gezien. En de onafhankelijkheid van de centrale bank is heilig.
‘De vraag is wat belangrijker is. Het principe van onafhankelijke centrale banken? Of de planeet redden? Dat is toch absurd!’

CV STEPHANIE KELTON
2017 – nu: Hoogleraar economie Stony Brook University

2016: Economisch adviseur verkiezingscampagne Bernie Sanders

2016: Politico: top 50 personen die het Amerikaanse publieke debat beïnvloeden

2015: Hoofdeconoom voor de Democraten in begrotingscommissie Senaat

Stephanie Kelton is getrouwd en heeft drie kinderen.
REACTIE MARIEKE BLOM, HOOFDECONOOM ING NEDERLAND
‘De risico’s van deze aanpak wegen volgens mij niet op tegen de vermeende voordelen. Er zijn te veel voorbeelden uit het verleden die laten zien dat het centrale bankiers niet lukt de inflatie tot achter de komma te sturen. Wat als politici straks al dat extra geld gaan uitgeven, de inflatie onverwacht toch fors oploopt en het vertrouwen in ons geldsysteem verdampt?

‘Uiteindelijk is MMT een behoorlijk Amerikaanse theorie. De Federal Reserve is qua economische invloed altijd ambitieuzer geweest. Zij heeft ook als taak om te streven naar volledige werkgelegenheid. In Europa is het geloof minder sterk in wat een centrale bank met haar monetaire beleid voor elkaar kan krijgen. De ECB moet zorgen voor stabiele prijzen. Maar de economie stimuleren, dat horen overheden te doen. Daar zit in mijn ogen een belangrijker probleem dan wat MMT aansnijdt. De huidige begrotingsregels perken de mogelijkheden om crises te bestrijden te zeer in. Wat mij betreft kan Europa, zeker bij een flinke recessie, wel wat hogere staatsschulden toestaan.’

REACTIE DIRK BEZEMER, HOOGLERAAR ECONOMIE, RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN
‘Ik heb MMT nooit beschouwd als een rits politieke aanbevelingen. Het is een beschrijving van hoe centrale banken, ministeries van financiën en banken in de echte wereld werken – en een goede ook. MMT is een nuttig tegenwicht tegen het alomtegenwoordige idee dat tekorten altijd slecht zijn. Onzin. Daarbij heb ik het gevoel dat de critici vaak niet luisteren naar wat deze economen zelf zeggen. Het is bijvoorbeeld niet waar dat MMT propageert dat de overheid onbeperkt geld kan uitgeven, zonder negatieve effecten. De aanhangers onderkennen wel degelijk het gevaar van inflatie.

‘De grootste tekortkoming van MMT is dat het geen aandacht heeft voor de politieke economie. Daarom onderschat ze het risico dat politici, als ze eenmaal vrijelijk schulden mogen maken, dat te veel of op de verkeerde manier doen. En in de praktijk zit er toch echt wel een verschil tussen centrale banken en regeringen, zeker in Europa. MMT behandelt ze als een eenheid. Goede economie is politieke economie, in die zin is MMT een deel-theorie. Maar goed, je wijst een beschrijvende handleiding van je computer ook niet af omdat er porno op gekeken kan worden.’
Bron; VK.nl

SlowCo
Berichten: 3508
Lid geworden op: 23 sep 2008, 09:36

Re: Nieuw tijdperk met volstrekt andere economische orde

Bericht door SlowCo » 18 mei 2019, 19:41

Goed stuk, dank voor het delen hier.
In principe is de ECB hier natuurlijk al jaren mee bezig: geld creëren uit het "niets"...
Het grootste probleem zal globaal zijn: landen/grootmachten t.o.v. elkaar. Leuk om van je eigen valuta meer geld bij te drukken maar dat maakt je nog niet "rijker" of economisch voorspoediger. Dat zagen we binnen Europa vroeger aan Italië bijvoorbeeld.

Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Berry1000RR, Dimitri, Gijzert, mark123, Martijn M, Philipoo, TLRS en 174 gasten