E46 M43 Budget-Bimmer Project: M3 achteras en varia

[jessedehaan]

Beste petrolheads,
een draadje voor mensen die de E46 ook graag in het straatbeeld houden,
of willen zien hoe je toch nog wat winst uit de M43 basismotor van de E46 kunt halen.

Een Budget-Bimmer dus, maar de glimmende M43TÜB19 motor (Technisch Überarbeitet Benzin) hangt wel mooi achter de vooras. Ik heb er veel aan moeten sleutelen en veel van dit forum geleerd, daarom ben ik ook lid geworden. Van de slome 318i die ik in haveloze conditie kocht, hoop ik door de jaren heen een leuke rijdersauto te maken. Aan de ene kant rendeert tuning niet echt, maar aan de andere kant voel je de extra paarden meer bij een viercilinder met zo'n 100pk, dan bij de zescilinders die al tegen de 200pk aanschurken.

Na 3,5 jaar ben ik gevorderd van 107pk (dyno) op 1320kg (voor het gemak even de catalogus referentie) naar 135pk op 1280kg, ofwel van 1pk/12,3kg naar 1pk/9,5kg. Door een licht vliegwiel en kort 3.73 sperdiff is het inmiddels gewoon hartstikke leuk rijden.

Ik heb al eens een BMW E46 320d met chip en grote intercooler gehad.

70490331_421108488542878_4788913372835872768_n.jpg (104.72 KiB) 5462 keer bekeken

Ook hebben we een Golf uit 1999 van drie naar vijf ton gereden, met 190pk en een verschroeiend koppel (alles bij VVT). Toen in Maastricht een mileuzone zou (..) komen heb ik de diesel noodgedwongen omgeruild voor een benzine. Maar dan wel voor een oude liefde: De E46. Een Touring, want dat is gewoon super praktisch, zeker nu er een kleine is geboren. Vanwege de 30.000 kilometer per jaar moest het een viercilinder worden. En al zoekend leek de M43 achtklepper met in principe 118pk de meer betrouwbaardere keuze t.o.v. de modernere maar ook problematische N42 motor met 143pk. Op zoek dus, naar minder pk's, maar meer Freude am Fahren.

Het werd er eentje in Orientblau, met Hellbeige interieur en 'nog maar' 240.000km, een koude airco en een gaaf stuur. De remmerij was nieuw, net als de draagarmen voor. De mooiste combinatie die ik toen kon vinden, en dat voor 1550 euro. Maar wat een hok zeg: vies, hondenharen, parafaanplaat verbrokkeld, beide emblemen afgebladderd, wat roest op de schermen, doorgezakte achterkant. Maar goed, vanwege de genoemde criteria heb ik toch de gok gewaagd.

Op de terugweg begon meteen de CEL te branden. Stom genoeg heb ik hem meteen bij een BMW service partner neergezet, ik had natuurlijk nog geen OBD scanner en wilde niet meteen de boel in de soep rijden. Bougies, nieuwe olie, compressieverlies. 600 euro voor wat diagnose uren en dure onderdelen. Ook de MAF bleek kapot, maar nog eens 450 euro voor een nieuwe werd me wat te gortig, en op de sloop lukte het ook (100.000km later doet hij het nog steeds) met een exemplaar van 50 euro. Ook vonden we daar een nette parafaanplaat voor onder de ruit, en een nieuw asbakframe (ASC knopje was eraf). En dit alles bij 38 graden in de zomer van 2018. Een avontuur van repareren en upgraden was begonnen.

Voorlopige gewichtsbesparing: -57kg (bijna 4%)
6-cil einddemper +2
Secundaire Airpomp -3
Dakrails delete -4,5
ruitenwisservloeistof -4
RVS spaghetti -5
Varta C30 ipv Bosch S008 accu -5
Motorkap uitgeslepen -5kg
Door Runflats reservewiel eruit -12

Roterende massa:
Style 157 velen tov Style 44 -12 (17" Style 44 woog 22kg // 17" style 157 woog 19kg // Style 46 woog maar 15kg (!) (incl banden))
Vliegwiel van 13-8,5 -4,5
Balansassen (4kg roterend) -8
Iets zwaardere SKF steekas +1,5
Iets grotere remmen +2kg

PK's en acceleratie (2000-6000 in 2):
6,7sec als start. De zware 17 inch velgen (Styling 44) al vervangen door Styling 53. Verstopte kat al vervangen door 200cell.
6,2sec na de chiptuning van 107 naar 117pk
6,0sec na het lichtere vliegwiel + balansassen delete.
5,5sec na een iets korter diff (3.38 > 3.45, 2% verschil).
5,3sec na het plaatsen van de 4-1 spaghetti
4.9sec na 3.73 diff (is ook serieus korter/lagere eindsnelheid)
5.2sec nadat er weer zwaardere 17 inch wielen op liggen
5.1sec na de Schrick 256 nokkenas (onderin trager, bovenin sneller)

[MartijnGizmo]

Ik zag de 4 over het hoofd in je topictitel... Maar auto staat er netjes bij zo!

[Arthur]

LOL! Ik ook. Welkom.

[Kadett]

Hier hetzelfde

Welkom!

[jessedehaan]

Lol, en bedankt!
Het was niet met opzet, en een M3 killer gaat het natuurlijk niet worden.
Wel kan de waardering voor de M43 zo langzaam wat meeliften op de koning van de familie misschien:)
Want ook deze blokjes gaan de E46's hopelijk nog even in het straatbeeld houden, en hebben toch een prettig karakter.

[///Joost]

Hier hetzelfde

Welkom!

Ik ook...haha.

In ieder geval welkom! Zier eruit als een nette wagen, waar je zeker veel plezier van kunt hebben.

[jessedehaan]

Nog iets over de eerste motorisch aanpassing.
De 318i is redelijk licht (1320kg) en mooi in balans, maar snel is hij niet.
Na een paar maanden onderhoud (ook de DISA werking en O-ring gecontroleerd) en kilometers maken heb ik de M43 in maart 2019 dus laten chippen. Marco van Bullpower doet dit al heel lang een heeft veel uitdraaien op de site staan.

Ooit moet het een 118pk @ 5500 en 180nm @ 3900 geweest zijn.
Het resultaat was 107pk @ 5200 en 165nm @ 3700 aan de krukas. Daar wordt je niet echt vrolijk van.
Gechipt is het nu 118pk @ 5300 en 185nm @ 3700. Daar moet ik het even mee doen.
Het is DIN en dus aangepast naar zo'n 20 (?) graden buitentemperatuur. Weten jullie of deze testbank vaak wat meer of minder opgeeft?

Als je kijkt naar waarden en naar de pk/nm pieken, lijkt mijn motor meer op de M43 die zonder DISA en een tamme nok in de E36 Compact is geleverd (105pk/165nm). Maar het lijkt me sterk dat er ooit een andere nok in is gekomen. Ik zal eerder wat last hebben van slijtage en compressieverlies vrees ik. Misschien ooit een koprevisie (als de distributieketting/spanner/geleider/pakkingen ook zouden moeten) waarbij de compressie ook van 9,7:1 naar bijv. 10,5:1 zou kunnen.

In ieder geval merkte ik na de software aanpassing vooral wat meer koppel/respons onderin.
Al is het niet vergelijkbaar met het verschil dat je krijgt bij het chippen van een diesel/turbo natuurlijk.

Ik hoop de metingen wat bij te houden en te updaten.
Zeker omdat de motor een stuk vlotter voelt sinds Janssen in Oss de balansassen eraf gehaald heeft en er een lichter vliegwiel ingezet heeft (8,5 ipv 13kg).

Ook komt er de komende maanden een spaghetti op, waardoor er iig. bovenin wat meer uit zou moeten komen.
Een snellere nokkenas zou ook leuk zijn. Nog even kijken wat en wanneer.

https://www.bullpower.nl/t/chiptuning-b ... %20pk.html

https://www.bullpower.nl/t/chiptuning-b ... 18-pk.html  

maart2019 Bullpower Dyno.jpg (112.21 KiB) 7346 keer bekeken

[Jan Terwolde]

Nette auto lijkt het Jesse! Vanwaar de keuze om deze motor te tunen en niet een andere in te bouwen als je meer vermogen wil?

[Djessey]

Welkom, en erg leuk om eens te zien hoe je een M43 wat oppept, is weer eens wat anders als een M54 of S54

[jessedehaan]

Bedankt Jan. En het is om als gezinsauto toch nog relatief leuk en goedkoop zo'n 30.000+ km per jaar te rijden.
Alle onderhoud is een kans om de onderdelen naar wens te upgraden. En af en toe iets extra's zoals die remap of een spruitstuk.

M54 was mooi geweest en komt denk ik nog wel een keer, maar ik heb ook wel plezier om dit oerblokje met terugwerkende kracht wat recht te doen:)

resize (3).jpg (370.82 KiB) 7098 keer bekeken

[jessedehaan]

Na de remap van vorig jaar leek het me nu leuk om de gietijzeren knol van een uitlaatspruitstuk te vervangen door iets met een betere flow. Supersprint maakt een heel dure 4-2-1, Schmiedmann heeft daar een soort kopie van lijkt het (https://www.schmiedmann.nl/nl/bmw-E36/1 ... uct=SCM364).
Maar in Duitsland vond ik de spaghetti hieronder. Hij is al binnen en in het echt ziet ie er nog beter uit. 4-1 moet vooral hoger in toeren wat meer geven, maar het oude spruitstuk lijkt zo restrictief dat ik onderin toeren weinig koppel hoef te missen.

Wie kent een goed adres om dit eronder te laten zetten met een aangelaste flens (geen klem)? Ergens tussen Maastricht-Amersfoort-Zwolle zou prima zijn.

https://www.gm-carsolution.de/BMW/Faech ... stahl.html


Voorbeeld:

M43Spaghetti.jpg (61 KiB) 7087 keer bekeken

[Eric Z]

Geen kat in je huidige spruitstuk? Want dan kan je wel eens gezeur krijgen bij de apk met degene die je hier laat zien.

[Robin]

Mooi verhaal/draadje. Welkom.

[jessedehaan]

Bedankt. En nee de kat hangt redelijk ver achter het spruitstuk, de eerste 'demper' op de motorfoto hierboven.

[Jules]

Ik zag de 4 over het hoofd in je topictitel... Maar auto staat er netjes bij zo!

Ik ook

[jessedehaan]

De Golf (1999) heeft zo'n 5ton met dezelfde uitlaat gereden, die pijp werd ook nooit koud.
Met de uitlaat onder de E46 (2001) heb ik toch wel wat pech: in de eerste maanden heb ik zowel kat als einddemper (volgt later) moeten vervangen.

Al na de eerste ritten dat katalysator goed heet was gereden begon bij gas-los het stukje bakkeliet te roggelen.
Bij Jos (JB Autoservice) in Dieverbrug ben ik in september 2018 maar meteen voor een 200 cells kat gegaan.
Ook heb ik de middendemper uit de muisstille/saaie uitlaatlijn laten halen.

Het verschil tussen een verstopte/kapotte kat en een sportkat merk je wel. T.o.v. een gezonde kat zou je het denk ik niet echt merken, zeker niet bij een wat meer laagtoerige SOHC motor. En ik ben er al tweemaal prima mee door de APK gekomen.

Het donkere geluidje bij het starten tovert telkens een glimlach op je gezicht. En ook bij acceleratie klinkt het heerlijk.
Door een iets lichtere kat (-1) en een verwijderde resonator (-4) heb ik er ook een paar kilo vanaf gekregen.

Wel heet zo'n middendemper niet voor niets 'resonator,' en met name rond 2700 en 3200 toeren, en bij accelereren vanuit deellast merk je dat je een belangrijk deel van de uitlaatlijn mist: het klinkt mooi, maar soms ook alsof er iets mis is met de uitlaat. Dat is zeker op de snelweg weleens irritant. Ik heb dus geen spijt, maar laat de resonator er binnenkort wel weer tussen zetten (minder resonantie achteraan) als de spaghetti (meer sound van onder de motorkap?) eronder komt.

M43stdKat.jpg (112.58 KiB) 6812 keer bekeken

M43resdelete.jpg (299.47 KiB) 6812 keer bekeken

[Martijn_bmw]

Ik heb lang geleden ook eens een 318i m43 gehad waarvan de kat kapot was.
Dat koste echt waanzinnig vermogen, toen er een nieuwe onder zat leek er ook een paard of 20 terug.

Kan wellicht je slechte meting destijds verklaren als de kat al niet meer helemaal lekker was

[jessedehaan]

Ha wat leuk. En ja dat kan wel kloppen, boven de 4500 toeren was het echt wel afgelopen.
De meting was al wel met de nieuwe katalysator helaas.
Had jij hem eens op een testbank gehad Martijn?

[Martijn_bmw]

Herkenbaar van die 4500tpm.
Het euvel kwam echt naar boven toen ik een stuk in D rond de 160-180 had gereden.

Toen ik stopte bij een pomp enorme brandlucht onder de auto toen ik er onder keek was de kat gewoon roodgloeiend daarna maar wat rustiger gedaan en week later nieuwe kat er onder

Nee nooit op de bank gehad, het was destijds een fijne daily maar traag was ie wel en blijft ie ook wel met dat blokje dus geen behoefte gehad aan een meeting.

[jessedehaan]

Roodgloeiende kat, zover ben ik nooit gekomen denk ik haha.
En ja dat is begrijpelijk, een fijne daily, sowieso.
En wat prachtig man, zo'n Z3 coupe.

[Martijn_bmw]

thanks! inderdaad heel blij mee, super leuke en speciale hobby auto is het

[jessedehaan]

Een maandje na de nieuwe kat begon de uitlaat wel erg geinig te ploffen. Bij de buisaansluiting op de demper zat een flinke scheur. Er was nog een weekendje Adenau gepland, en daar reed ik dan, met een foute knetterpijp tussen al die heerlijk klinkende sportwagens daar. Van m'n vrouw mocht ik ook nog wel een rondje Ring rijden, maar daar was de ophanging toen zeker nog niet aan toe, en inmiddels zit er zoveel tijd en onderhoud in de auto dat ik het voorlopig ook niet aandurf.

Pech dus, maar wel een kans om het wat knullige enkele pijpje van de viercilinder te vervangen door wat mooiers. Ik had al eens naar een M52 demper (320i prefacelift) gekeken omdat die nog 'enkelbuizig' waren, en met een 65mm (t.o.v 50mm) diameter en twee eindpijpjes wat meer flow en uitstraling geven. Dit had ik gelezen op een Engels forum waar Tommy ooit al eens over zijn 318i had geschreven. Ik kon alleen nergens een goed gebruikt exemplaar vinden en uiteindelijk moest ik wel een nieuwe Bosal kopen. Met montage nog eens ruim 400 euro, net als bij de kat. En dit in drie maanden aan een rotte uitlaatlijn.

Een garage met toch wel serieuze raceauto's kon het 'er wel aan maken' en aldus geschiedde. Maar voor een uitlaat moet je eigenlijk toch wel bij een specialist met draaibank zijn, met verloopstukjes en bochten op voorraad. Maar goed, het zit er allemaal nog steeds onder, al heb ik het zelf al eens een hersteld met nog meer gungum en bandages om het geblubber en de resonantie tegen te gaan. En uiteindelijk hebben zij het op de brug nog eens onder garantie wat steviger gemonteerd.

Een half jaar later stond de vliegroest (en meer roest op de laspunten) me wat tegen - origineel RVS is zoveel beter .. - en heb ik een rondje met roestomvormer, en daarna Hammerite gedaan. Zo kan het er hopelijk nog jaren onder hangen.

Het geluidje is nu wat dieper. Het verschil in diameter/flow van de uitgaande pijpjes nog groter dan hier het hier (door de hoek) op de foto lijkt. En die subtiele dubbele pijpjes staan toch wel heel 'dik' (maar niet zo dik als die X5 mastodont die we in Zwitserland tegenkwamen). De 2 kilo extra ten opzichte van de oude demper is het meer dan waard.

En ja, een beetje doen alsof er een zescilinder in zit? Met een vergelijkbaar koppel en 100kg minder dan een 320i blijft ik iig. aardig in het spoor. Dus prima zo lijkt me. Voor de echte pk's maakt het geloof ik niets uit. De bovenstaande dyno was namelijk al met sportkat en deze demper.

M52vsM43demper.JPG (81.02 KiB) 6445 keer bekeken

Demper50naar65verloop.JPG (56.09 KiB) 6445 keer bekeken

DemperHammerite.JPG (88.21 KiB) 6445 keer bekeken

DavidVSGoliath.JPG (88.88 KiB) 6445 keer bekeken

[jessedehaan]

Woensdag ga ik weer naar Bullpower voor een soort gezondheidscheck:
hoeveel pk's levert het motortje nu, een jaar na de vorige meting?

Ik wilde nog een meting doen voordat de spaghetti erop komt, omdat ik wel benieuwd ben of een andere upgrade nog iets teweeg heeft gebracht: Een lichter vliegwiel (theoretisch niets dacht ik) en de verwijderde balansassen (dat moet toch wel vermogen wegzuigen).

Standaard zit er een nogal zwaar 13kg vliegwiel (met 228mm koppelingsplaat) op de M43tub19. Oudere non-airco M43 vliegwielen uit de E36's hebben een 10kg exemplaar (215mm koppelingsplaat) en toevallig had Janssen Revisie er nog zo eentje liggen incl. een zgan passende koppelingsset. Dat kwam mooi uit, want de koppeling was na 270.000km echt aan vervanging toe, en dan kon ik meteen wat upgraden. Het vliegwiel is ook nog -mooi aan de buitenkant- tot 8,5kg afgedraaid. Dus alvast ruim 4 kilo roterende massa lichter.

M43vliegwielafgedraaid.jpg (226.18 KiB) 6342 keer bekeken

Voor wat meer comfort zijn de E46 M43 motoren oa technisch überarbeitet (vandaar die TUB) met een balansas-unit, waardoor de vierpitter ook echt zijdezacht loopt, tot 1100 toeren in de derde versnelling aan toe. Het probleem is volgens mij alleen dat veel berijders de motor op deze manier juist laagtoerig gaan overbelasten, waardoor er verrassend veel problemen met drijfstanglagers bij deze M43's zijn. Ze draaien iig. geen 8000 toeren zoals de M-motoren. Maar goed, omdat ik er nog jaren mee door wil rijden wilde ik de lagers dus preventief laten vervangen. En dat was maar goed ook, meer dan de helft liep al op het koper.

VDMD5232.JPG (214.47 KiB) 6342 keer bekeken

M43tub19drijfstanglagers270.000km.JPG (68.46 KiB) 6342 keer bekeken

Dit was de ideale gelegenheid om de balansassen te verwijderen (olietoevoerkanaal wel afdoppen voor de oliedruk).
Deze unit weegt 8kg. Het draaiende deel misschien de helft. En ze draaien factor 2 aan toeren om zo typische viercilinder vibraties te counteren. Ik ben nog steeds blij met de delete, ook al loopt de motor laagtoerig nu beduidend rauwer, zoals je vierpitters kent. En de blokjes zonder deze assen lijken nog de hoogste kilometerstanden te halen. We gaan het zien.

M43balansassen.jpg (85.39 KiB) 6342 keer bekeken

Meteen ook de motorsteunen, baksteunen en hardyschijf laten vervangen, nu toch alles los moest.

Ik was erg benieuwd hoe het allemaal zou rijden na deze ingreep, en ik was echt blij verrast met het resultaat.
De motor voelt zoveel responsiever, versnelt zoveel makkelijker, valt sneller terug tijdens/voor het overschakelen.
Echt het verschil tussen een vervelend traag blok, en prettig rijden.
Eigenlijk merkte ik hier veel meer van, dan van de chiptuning.
Maar of het ook meetbare pk's zijn is nog maar de vraag.

(En voor de meting van woensdag heb ik gelukkig nog op tijd een vacuumlekje in de slang naar de gasklep gevonden. Het gaf geen CEL of P code, maar de scheur zal de AFR vast in de war sturen. Daar komt een nieuwe op, dat had ik al eens moeten doen).

[Martijn_bmw]

Leuke update! Mooi om te zien hoe je tlc in de auto stopt

[RJK]

Lekker aan het knutselen Dat van die drijfstanglagers bij de M43...bij onze 518i Touring (alweer lang geleden) liepen ze net na de 300k km kapot.